حجاب اجباری

زندگی خصوصی و عمومی

ما در مورد گناهان زندگی خصوصی مامور به تجسس نیستیم

ولی در مورد گناهانی که در ملا عام انجام می دهند مانند بی حجابی یا شرب خمر یا رشوه خواری هم مردم مامور به نهی از منکر می باشند و هم حکومت باید آنها را نهی از منکر کند

آیه شریفه « لا اکراه فی الدین » در مورد اصول اعتقادی و باطنی می باشد

ماشین حریم خصوصی نمی باشد

عده ای آگاهانه و ناآگاهانه می خواهند محرمات را مجاز کنند تا به اصل نظام اسلامی ضربه بزنند .

بیانیه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه العالی) در تأیید بیانیۀ رهبر معظم انقلاب به نام گام دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

بحمدالله 40 سال اول انقلاب را با موفقیت پشت سر گذاشتیم، دشمنان ما مخصوصا آمریکا 40 سال درباره ما دروغ گفتند و تهمت زدند و تهدید و تحریم کردند تا به عقیدۀ باطل خود نظام اسلامی را متزلزل سازند، گروهی که دست نشاندۀ خودشان هستند بر کشور ما حاکم کنند ولی حالا خودشان هم به اشتباهات و اوهام باطل خود پی بردند.

اکنون نوبت ماست که برای 40 سال آینده برنامه ریزی جامع و قوی و کاربردی داشته باشیم. تا بتوانیم از میان انبوه مشکلات به سلامت عبور کرده و موقعیت خود را در دنیا و منطقه تقویت کنیم.

بحمدالله اخیراً رهبر معظم انقلاب اسلامی بیانیه ای جامع و حساب شده و پرمعنی و راهگشا تحت عنوان گام دوم انقلاب که ناظر بر 40 سال آینده است، صادر کردند و پیداست روی آن فکر و دقت زیادی شده است.

این بیانیه تاکنون مورد استقبال گروه های زیادی واقع شده ولی می دانیم استقبال و تقدیر و تشکر به تنهایی کافی نیست، اکنون وقت آن است که کارگروه هایی برای هر یک از محورهای هفتگانۀ آن بیانیه تعیین شود و برای پیاده کردن اهداف این محورها برنامه نویسی کنند.

به عنوان مثال یکی از محورهای هفتگانۀ بیانیۀ مزبور، مسألۀ منابع انسانی و معادن زیرزمینی و روی زمینی کشور و فرصت های موجود آن است .

باید از گروهی که تخصص در این مسأله دارند دعوت شود تا این منابع را براساس آمار و نقشه و تصویر احصاء کرده و طرز صحیح استفاده از آن را تبیین کنند و راه اصلاح اشتباهات موجود را نشان دهند.

همچنین در مسائل اقتصادی که یکی دیگر از محورهای این بیانیۀ ارزشمند است از گروهی از اقتصاددان ها دعوت شود که دربارۀ برنامه های راهبردی آن دقیقاً بیندیشند، کاستی ها و ریشه ها و راه حل های اقتصاد بیمار موجود را ارائه دهند و شرح جامع و مستدل و مستندی برای آن بنویسند.

و نیز دربارۀ محور مربوط به گذشتۀ انقلاب چالش های گذشته و تجربیاتی که از آن می توان آموخت به وسیلۀ گروهی تحلیل گر تاریخ انقلاب روشن شود.

درمورد محور مربوط به مسائل فرهنگی و اخلاقی از گروهی از فضلا و اندیشمندان دعوت به عمل آید تا دربارۀ طرق اصلاح وضع فعلی و راه حل ها بیندیشند و شرح لازم را برای آن بنگارند و همچنین سایر محورهای هفتگانه این بیانیۀ مهم.

بدون شک باید از کسانی برای هر یک از این محورها دعوت شود که عشق به انقلاب و امید به آیندۀ آن و توان کارکردن علمی و تخصصی را دارا هستند و البته جوان ترها بهتر می توانند عهده دار این امور گردند.

و چه بهتر که یک گروه قوی و فارغ از مسائل جناحی این دعوت ها را بر عهده بگیرد و با جدیت و دقت آن را دنبال کنند.

سرانجام، آن متن پرارزش و این شرح، کتاب جامعی بوجود می آورد که می تواند راهگشا در 40 سال آینده و منبعی برای آگاهی از نقشه های راه برای مسئولان کشور گردد.

و چه بهتر که مسائل مربوط به رسانه ها و فضاهای مجازی و فرصت ها و تهدیدهایی که در آنهاست و راه نجات از تهدیدها و استفادۀ بهینه از فرصت ها در آن اضافه شود.

اینجانب به سهم خود از رهبر معظم انقلاب به خاطر این بیانیه پرارزش و بسیار آموزنده تشکر می کنم و امیدوارم پیشنهادی که عرض کردم بتواند کمک به تأمین اهداف آن بنماید.

و در پایان باید از خداوند متعال کمک بخواهیم و با تمام وجود از ساحتش توفیق بطلبیم، زیرا بدون امدادهای او و عنایات اولیاءالله و امام عصر (ارواحنا فداه) نیل به این مقاصد مهم و پیروزی بر دشمنان سرسخت امکان پذیر نیست.

تاریخ انتشار: « 1397/12/08 »

داد مردم از گرانی ها و تورم بلند است. واقعا عده ای از مردم فریاد می زنند؛ دولت از یکسو گران می کند و برخی از مردم هم از سوی دیگر.

با توجه به وضعیت نابسامان و بغرنج بازار گوشت، در تهران تعدادی از مراکز و رستوران ها به دلیل گرانی ها تعطیل شده اند، این وحشتناک است!

دست های مافیایی وحشتناکی برای قاچاق در کار است؛ خطاب به رییس جدید قوه قضاییه، می گوییم شما با آن شجاعتی که دارید، آستین را بالا بزنید و با دو چیز شدیدا مبارزه کنید، نخست قاچاق گوشت و گوسفند، دوم سوء استفاده های کلانی که صورت می گیرد.

در خبرها آمده بود که یک نفر با همدستی افرادی در یک بانک، 500 میلیون دلار ارز 4200 تومانی برای واردات گرفته و تمام آن را در بازار به فروش رسانده است! چه کسی است که این طور جرات می کند؛ معلوم می شود که تنها نیست و عده ای همدست دارد؛ قوه قضاییه باید با این دو گروه شدید مبارزه کند.

قوه قضاییه با درایتی که دارد با ریشه های این مسائل برخورد کند، با گرفتن یک کاسب و تاجر جز مشکلی حل نخواهد شد، اینها مبارزه با معلول است، باید سراغ علت اصلی رفت.

با شجاعتی که در آقای رئیسی سراغ داریم امیدواریم با دقت و سرعت و به صورت جداگانه به این مساله رسیدگی کنند تا جلوی این سوء استفاده ها گرفته شود.

مدعیان دروغین اسلام

يكي از عجايبي كه اخيرا از سوي جمعي از سران عرب مشاهده كرديم اين است كه تصويب كردند حزب الله لبنان جزء گروه هاي تروريستي است. حزب اللهي كه در تاريخ عرب شجاعت و شهامت آنها بي نظير است و افسانه شكست ناپذيري رژيم صهيونيستي را درهم شكسته است.

رژيم صهيونيستي فورا از اين مصوبه استقبال كرد و گفت اين گروه از سران عرب پيشنهاد جالبي كردند، يكي از روزنامه ها هم نوشته بود جمعيت سران عرب سرسپرده اسرائيل شدند. اكنون رژيم صهيونيستي دبيركل اتحاديه عرب به طور غيررسمي است و بهترين نشانه اين است كه سرسخت ترين دشمنان رژيم صهيونيستي يعني حزب الله را تروريست ناميدند.

آنها بدانند هرگز نمي توانند با مصوبات شرم آور افتخارات حزب الله را پنهان كنند، حزب الله همچنان قهرمان مي ماند و آنها نام ننگي براي خود به جاي مي گذارند.

از خدا مي خواهيم به عظمت اسلام ريشه رژيم صهيونيستي و نوكران آنها را قطع كرده؛ عالم اسلام را از شر اين نوكران رژيم صهيونيستي رها و آتش هايي كه در كشورهاي اسلامي روشن شده خاموش كند.

معظم له در ابتدای درس خارج فقه:
تسلیت شهادت طلبه همدانی
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با تسلیت شهادت حجت الاسلام قاسمی از دستگاه های اطلاعاتی و انتظامی خواست در مقابل مخلان امنیت اجتماعی و اشرار مراقبت بیشتری داشته باشند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در آغاز درس خارج فقه روز  دوشنبه در مسجد اعظم قم، به جنایت اخیر همدان و شهادت طلبه شهید حجت الاسلام قاسمی واکنش نشان دادند.

ایشان خواستار اتخاذ تدابیر مناسب از سوی مسؤولان و دستگاه های امنیتی به منظور مقابله با اشرار شده و فرمودند: امیدواریم مسؤولان، نیروی انتظامی و دیگر دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی در مقابل این فاسدان و مفسدان و اشرار خبیث و بدطینت مراقبت بیشتری بکنند تا این گونه مشکلات در آینده پیش نیاید.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی همچنین به همراه حاضران در جلسه درس خارج برای شادی روح و غفران مرحوم حجت الاسلام قاسمی فاتحه ای قرائت کردند.

تاریخ انتشار: « 1398/02/10 »
 

قوه قضاییه به تحول اساسی نیاز دارد

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در ابتدای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، با اظهار خوشبختی از انتصاب حجت الاسلام والمسلمین رئیسی به عنوان رییس جدید دستگاه قضا، توصیه هایی مهم خطاب به ایشان و دیگر دست اندرکاران قوه قضاییه ارائه کردند.

ایشان با بیان این که امیدواریم با آمدن ایشان تحولی در قوه قضاییه پیدا شود، فرمودند: مردم دغدغه ها و نارضایتی هایی از دستگاه قضایی دارند؛ تاکید ما این است که باید با برنامه ریزی مناسب مشکلات حل شود و رضایت مردم جلب شود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اظهار داشتند: مشکلات از چند ناحیه سرچشمه می گیرد، نخست طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده ها، گاهی سال ها طول می کشد و هنوز یک پرونده در جریان است.

معظم له افزودند: یک علت این مساله این است که بخشی از مردم برای کوچک ترین اتفاقات به دادگاه مراجعه می کنند، سابقا با حکمیت و پادر میانی بزرگ تر ها مشکلات را حل می کردند، این مشکل فرهنگی است و باید آموزش های لازم در این خصوص به مردم ارائه شود که حتی الامکان به دستگاه قضایی مراجعه نکنند.

ایشان تشریفات دست و پاگیر موجود را از  دیگر عوامل اطاله دادرسی دانسته و با تاکید بر حذف این تشریفات، فرمودند: اگر مشکل قانونی وجود دارد باید در مجلس قانونی بگذارند تا این مشکل حل شود.

معظم له با بیان این که عامل دیگر اطاله دادرسی سوء استفاده برخی از وکلا است، فرمودند: برخی وکلا که وجدان ضعیفی دارند می گویند تا می توانید پرونده را طولانی کنید؛ اینها از پیچ و خم های قانون استفاده می کنند و سبب می شوند تا روند رسیدگی طولانی شود، جلوی اینها هم باید گرفته شود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: وکلای محترم دادگستری بدانند اگر احساس کنند حق با طرف است وکالت او را قبول کنند و اگر احساس کنند حق با کسی نیست وکالت او را نپذیرند، شرعا طرفداری از باطل جایز نیست.

معظم له افزودند: مشکل دیگر این است که ارتباط دستگاه قضا با حوزه کم است، باید بیش از این ارتباط وجود داشته باشد، خیلی از مسائل راه حل دارد؛ ما در دوران ریاست سابق قوه قضاییه گفتیم هزاران نفر از جوانان به خاطر مهریه در زندان هستند؛ این ها زندانیان بی گناه هستند، بیایید بنشینم و حل کنیم اما به خاطر بعضی تعصب ها نیامدند؛ الان هم عرض می کنیم اینهایی که به خاطر مهریه در زندان هستند بیگناه هستند و راه حل دارد.

ایشان یادآورشدند: ارتباط دستگاه قضایی ما با حوزه های علمیه باید قوی باشد چراکه راه حل بسیاری از مشکلات در حوزه و درس های خارج است؛ تاکید ما این است که مسؤولان قضاییه باید تحولی در نظام قضایی ایجاد کنند.

معظم له اضافه کردند: در عین حال که تشکر می کنیم از زحمات کسانی که مخلصانه زحمت می کشند و کار می کنند، اما معتقدیم این کافی نیست و باید تحولی در تشکیلات قضایی پیدا شود. خوشبختانه آقای رییسی سوابق زیادی در دستگاه قضایی دارد، ایشان پیچ و خم ها را می داند باید بنشینند و مشکلات را شناسایی کنند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اضافه کردند: گاهی اوقات جرم های بزرگ و کلان واقع می شود و بعد دستگاه ها خبردار می شوند؛ در رسانه ها نوشته بودند در یکی از همین پرونده هایی که اخیرا در جریان است، 242 حساب بانکی برای پسر هشت ساله اش باز کرده بود، چرا باید اجازه داد چنین اتفاقی رخ دهد؟

ایشان با تاکید بر هوشیاری و مراقبت دستگاه های امنیتی و نظارتی و دیگر نهادهای ذیربط در این خصوص، ابراز داشتند: چرا باید اجازه داد مشکل به این درجه از بزرگی برسد و تازه می خواهیم آنها را به دادگاه بکشانیم، این قابل قبول نیست که مفسدان اقتصادی ما دارای جرم های فوق العاده سنگین هستند و بعضی از آن ها اموال کلانی را بر می دارند و فرار می کنند و تازه ما متوجه می شویم. چرا دستگاه های نظارتی از این گونه مسائل غافل باشند و هنگامی که کار فوق العاده سنگین شد ورود کنند. اینها زیبنده و سزاوار نظام اسلامی نیست.

معظم له با تاکید بر این که برای پیشگیری از وقوع جرم همه باید دست به دست هم دهند، اظهار داشتند: آن دستگاهی که این همه حساب در آن برای یک نفر باز شده بود مگر حراست نداشت که از وقوع این اتفاق بی خبر باشد؟ مگر مسئولین بانک از این مسأله باخبر نبودند که به آن ها اجازه دادند که این تعداد حساب باز کنند؟

ایشان در پایان فرمودند: امیدواریم این تذکرات خیرخواهانه مورد توجه قرار گیرد؛ چراکه رضایت مردم سبب قوت نظام اسلامی و ناامید شدن بیگانگان است و موجب رضایت خداوند است.

تاریخ انتشار: « 1397/12/22 »

دشمنان در مقابل انقلاب راه به جایی نخواهند برد | عوامل تزلزل داخلی است
خطری از ناحیه دشمن بیرونی انقلاب را تهدید نمی کند چهل سال گذشت هر چه کردند به جایی نرسیدند، اما خطر از داخل وجود دارد؛ امیدواریم با عملکرد درست بتوانیم این انقلابی که نتیجه خون هزاران شهید و ایثارگری ها و جانفشانی های بسیار است را تا ظهور حضرت صاحب الامر(عج) حفظ کنیم

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی امروز در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، با بیان این که اسلام و انقلاب به وسیله دشمنان از بین نخواهد رفت و آنها هرچه تلاش و برنامه ریزی کنند راه به جایی نخواهند برد، گفتند: به عقیده ما عوامل تزلزل انقلاب از داخل است؛ سه گروه هستند که می توانند از داخل به انقلاب ضربه بزنند، گروه نخست گروهی هستند که نغمه اختلاف سر می دهند، طرفداران اختلاف از عوامل تزلزل انقلاب محسوب می شوند.

ایشان گفتند: گروه دوم کسانی هستند که تنها به منافع شخصی خود فکر می کنند؛ گروه سوم افراد تندرو هستد که راه را اشتباه می روند و با عملکرد خوب سبب می شود به تدریج اکثریت مردم جدا شوند؛ قرآن بر میانه روی و اعتدال تاکید می کند. «كَذلِكَ جَعَلناكُم أُمَّةً وَسَطًا» و نیز می فرماید : «وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا؛ هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن، (و ترک انفاق و بخشش منما) و بیش از حدّ (نیز) دست خود را مگشای، تا مورد سرزنش قرار گیری و از کار فرومانی!»

معظم له تصریح کردند: من درباره آنهایی که قمه می زنند گفته ام اینها عاشق امام حسین(ع) هستند اما راه را اشتباه می روند؛ تندروها نیز علاقه به انقلاب دارند اما راه را اشتباه می روند.

ایشان افزودند: رهبر بزرگوار انقلاب قبل از 22 بهمن با صراحت فرمودند شعارهای اختلاف انگیز و شخصی ندهید ولی در همین راهپیمایی قم عده ای شعارهایی نامناسبی دادند؛ این قبیل تندروی ها ضربه می زند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با بیان این که خطری از ناحیه دشمن بیرونی انقلاب را تهدید نمی کند، گفتند: چهل سال گذشت هر چه کردند به جایی نرسیدند، اما خطر از داخل وجود دارد؛ امیدواریم با عملکرد درست بتوانیم این انقلابی که نتیجه خون هزاران شهید و ایثارگری ها و جانفشانی های بسیار است را تا ظهور حضرت صاحب الامر(عج) حفظ کنیم.

ایشان در ادامه درس خارج خود با اشاره به حدیث شریف حضرت رسول الله(ص) «أفضل المؤمنين إسلاما من سلم المسلمون من لسانه و يده و أفضل المؤمنين إيمانا أحسنهم خلقا» به تبیین نکات اخلاقی پرداخت.

معظم له با بیان این که مسلمان واقعی کسی است که آزار او به دیگران نرسد، اظهار داشتند: متاسفانه در زمانی زندگی می کنیم که به وسیله فضاهای آلوده بسیاری درباره یکدیگر بدگویی می کنند و تهمت می زنند؛ این بیگانگی از اسلام و آموزه های حیات بخش آن است.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی یادآورشدند: حسن خلق یکی از ویژگی های مهم مؤمنان است، متاسفانه ما از تاثیر و برکات این مساله غافل هستیم؛ با زبان و بیان خوب و روی گشاده و ادبیات صحیح می توان حتی بدترین دشمنان را رام کرد.

ایشان در ادامه با تاکید بر این که اسلام یک دین اجتماعی به تمام معنا کامل است، گفتند: اگر همین دو دستور اجرایی و عملی شود جامعه اصلاح می شود.

معظم له اضافه کردند: نتیجه گرفتاری های امروز جوامع کج خلقی و بدخلقی است، متاسفانه در جامعه به خاطر کوچک ترین اتفاقات به یکدیگر بد و بیراه می گویند و اتفاقات ناخوشایندی رخ می دهد.

تاریخ انتشار: « 1397/11/24 »

حضرت آیت ‌الله العظمی مکارم ‌شیرازی در ابتدای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، سخنان مهمی درباره انتخابات بیان کردند.

ایشان با اشاره به برگزاری انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری و دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در هفتم اسفندماه، تصریح کردند: شرکت در انتخابات یک وظیفه شرعی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی است.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی خاطرنشان کردند: اگر شرکت کنیم قدرت و قوت ما حفظ می شود، من تاکید می کنم حتی اگر فرضاً کسانی نظام را قبول نداشته باشند، اما به یقین کشور خود را قبول دارند و برای ماندن این کشور مسألۀ انتخابات باید مورد توجه قرار گیرد همچنین اگر بعضی از افراد از بعضی نهادها گله داشته باشند و گلۀ آنها هم برحق باشد نباید از انتخابات قهر کنند؛ راهپیمایی روز 22 بهمن پشت دشمن را لرزاند؛ باید بار دیگر با حضور گسترده در پای صندوق های رای پشت دشمن را بلرزانیم.
معظم له در ادامه به بیان تفاوت های دموکراسی غربی با دموکراسی اسلامی پرداخت و فرمودند: در دموکراسی غربی خط قرمزی وجود ندارد، یک عده گردن کلفت زد و بند می کنند، افراد را می خرند، سرمایه داران افراد را می بینند و پول می دهند و زد و بند می کنند تا در آینده در خدمت منافعشان باشند و در نتیجه افراد سرمایه دار روز به روز قوی تر و افراد فقیر روز به روز ضعیف تر می شوند.

ایشان اظهار داشتند: در انتخابات غربی مسائل اخلاقی حاکم نیست، ما دموکراسی و انتخابات داریم اما دموکراسی و انتخابات ما اسلامی است، ما خطوط قرمز زیادی هم داریم؛ کسی که نامزد می شود باید «بینه و بین الله» خود را لایق این مسؤولیت بداند، اگر برای نام و شهرت و استفاده های مادی می رود این نخستین مخالفت با دستورات اسلام است.

حضرت آیت‌الله العظمی مکارم‌ شیرازی تاکید کردند: مردم هم که انتخاب می کنند باید سراغ افراد شایسته بروند و مسائل قومی، قبیله ای و جناحی نباید در این موضوع دخالت داشته باشد؛ جناح بندی در انتخابات درست نیست، باید معیار ما شایسته سالاری باشد.

 ایشان افزودند: برخی کاندیداها ممکن است با برخی ثروت مندان محلی زد و بند کنند که هزینه تبلیغاتشان را بدهند و آنها بعداً به ایشان خدمت کنند؛ باید از این امور پناه به خدا برد، این انحراف از اصول اسلامی و گناه کبیره است.

ایشان در ادامه به اهمیت رعایت نکات اسلامی و اخلاقی در مسائل تبلیغات انتخاباتی اشاره کردند.

معظم له در این زمینه با بیان این که در تبلیغات انتخاباتی دروغ گفته نشود، وعده های غیر عملی و نادرست داده نشود، ابراز داشتند: فرد باید به صورت صحیح به معرفی خود بپردازد، نکته دیگر این که تخریب دیگران به هر قیمتی که باشد حرام است.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اضافه کردند: اخیرا گفته و شنیده می شود در فضاهای مجازی شروع به تخریب کرده اند، این مساله به هیچ وجه دینی نیست؛ نکته دیگر پرهیز از اسراف و تبذیر در مسائل تبلیغاتی است.

ایشان افزودند: کاری نکنیم که انتخابات سرچشمه اختلافات و عداوت ها در آینده شود، بعد از پایان انتخابات باید دوستانه به یکدیگر تبریک بگویند، من تاکید می کنم همه به موازین دینی، اخلاقی و اسلامی پایبند باشند.

معظم له اظهار داشتند: مردم را نباید مایوس کرد، غلو هم نباید کرد، ما بدون شک مشکلاتی داریم اما افتخارات و دستاوردهای زیادی هم داریم که مایه مباهات است، امنیت این کشور در هیچ کجا نیست؛ اداره کردن کشور در شرایط سخت تحریم کار ساده ای نیست.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی یادآورشدند: امیدواریم همه به این نصایح عمل کنند و هر کس هر عقیده ای داشته باشد، در پای صندوق های رای حاضر شود؛ امیدواریم خداوند متعال به مردم توفیق دهد آبروی نظام، اسلام و دین را در این انتخابات حفظ کنند و این انتخابات پیروزی های فراوانی در آینده داشته باشد.

بسم الله الرحمن الرحیم

فقدان اسفناک عالم مجاهد و مبارز آیت الله مؤمن قمی (قدس سره) موجب نهایت تأثر گردید.

این عالم فرزانه که از بنیۀ علمی قوی و تقوای بالایی برخوردار بود در طول عمر خود به نشر علوم اسلامی و مکتب اهل‌بیت(علیهم السلام) پرداخت و از پیشتازان انقلاب بود.

از صفات برجستۀ او قاطعیت در اجرای احکام اسلام و مبارزه با عوامل ضدّ انقلاب بود.

اینجانب این ضایعۀ مولمه را به حوزۀ علمیۀ قم و علاقمندان و بیت شریف ایشان صمیمانه تسلیت عرض می کنم. خداوند روح او را با ارواح ائمة طاهرین(علیهم السلام) محشور فرماید و به بازماندگان مخصوصاً بیت شریفش صبر و اجر فراوان عطا نماید.

1397/12/03

ولایت حاکم در بیع شرط

بحث در این بود که آیا ولایت حاکم دلیل لفظی دارد که به اطلاق آن در بحث خیار شرط عمل شود یا نه. مثلا حاکمی از باب ضرورت برای صغیر بیع شرطی انجام داد و حال که زمان رد ثمن شده است حاکم دومی آن را بپذیرد. آیا می توان گفت که این دو با هم مزاحمتی ندارند زیرا اطلاق لفظی وجود دارد یا اینکه باید گفت که چون اطلاق لفظی در کار نیست قدر متیقن اولی است یعنی حاکم اول که به بیع اقدام کرد خودش هم باید ثمن را تحویل بگیرد و دومی حق دخالت ندارد؟

آیت الله خوئی معتقد بود که ولایت حاکم دلیل لفظی ندارد بلکه دلیل آن لبی است.

نقول: هم دلیل لفظی داریم و هم دلیل لبی. از دلیل لبی هم می توانیم الغاء خصوصیت کنیم.

اما دلیل لفظی: یکی از ادله ی آنها امر به معروف و نهی از منکر است. کاری که حاکم در مورد صغیر انجام می دهد مقتضای معروف است. کاری که ولی فقیه در امت اسلامی و حکومت اسلامی انجام می دهد هم از همین باب است.

در قرآن نیز دو آیه در مورد امر به معروف و نهی از منکر داریم در یک آیه ی می خوانیم: ﴿وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ﴾ بر اساس این آیه امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ی عموم نیست بلکه وظیفه ی یک عده ی خاص است

آیه ی دیگر عمومیت دارد و این کار را وظیفه ی همگان می داند و می گوید: ﴿كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ﴾

جمع بین این دو آیه این است که عمومیت آیه ی دوم امر به معروف و نهی از منکرهایی است که از طریق الفاظ و بیان و نصایح است ولی آیه ی اول در جایی است که باید اقدام عملی و فیزیکی انجام داد که باید حکومت اسلامی و اعوان آن، عهده دار آن شوند و جلوی ظلم ها را بگیرند و اگر ایتامی هستند از آنها سرپرستی کنند و اگر موانعی در کار است آنها را برطرف کنند.

در حدیث بسیار پرمعنایی از امام باقر علیه السلام می خوانیم: إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِيلُ الْأَنْبِيَاءِ وَ مِنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ (در اینجا امام علیه السلام به هفت اثر آن اشاره می کند) بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ (واجبات در سایه ی امر به معروف و نهی از منکر انجام می شود.) وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ (امنیت در جاده ها حاصل می شود) وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ (کسب و کارها در صورتی حلال می شود و جلوی اجحاف و محرمات گرفته می شود که امر به معروف و نهی از منکر باشد) وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ (حقوق خورده شده ی مردم در سایه ی این دو واجب برگردانده می شود) وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ (عمران و آبادی و اقتصاد سالم و پویا حاصل می شود) وَ يُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ (جلوی دشمنان گرفته می شود) وَ يَسْتَقِيمُ الْأَمْرُ (امور جامعه رو به صلاح و استقامت می رود).

واضح است که این امور هفت گانه به صرف امر به معروف و نهی از منکر زبانی میسر نمی شود بلکه باید حکومت اسلامی متکفل آن شود.

بنا بر این دلیل لفظی برای ما محقق می شود. امر به معروف و نهی از منکر در مرحله ای قرار دارد که پشتوانه ی همه ی واجبات و محرمات است.

از شاخه های امر به معروف همان است که گفتیم و آن اینکه حاکم اسلامی مال صغیر را بر عهده می گیرد.

دلیل دوم: به لا ضرر هم می توان استناد کرد. بعضی تصور می کنند که مفاد لا ضرر این است که من به دیگری ضرر نزنم و حال آنکه اگر دیگران هم بخواهند به ما بقی ضرر بزنند لا ضرر آن را شامل می شود. مثلا قوانین ترافیک همه از باب لا ضرر است زیرا اگر این قوانین رعایت نشود کشته ها و تصادفات و مانند آن زیاد می شود.

در نتیجه برای اینکه به یتیم ضرر نرسد حاکم شرع می تواند به دلیل لا ضرر جلوی آن را بگیرد.

امیر مؤمنان در کلامی وسعت لا ضرر را بیان کرده و در رساله ی مالک اشتر می فرماید: وَ لْيَكُنِ الْبَيْعُ بَيْعاً سَمْحاً (معاملات باید سالم باشد) بِمَوَازِينِ عَدْلٍ (با ترازوهای عادلانه) وَ أَسْعَارٍ لَا تُجْحِفُ بِالْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْبَائِعِ وَ الْمُبْتَاعِ (و نرخ هایی که نه به فروشنده ضرر بزند و نه به خریدار بنا بر این حاکم شرع باید قیمت را در تحت نظر بگیرد) فَمَنْ قَارَفَ حُكْرَةً بَعْدَ نَهْيِكَ إِيَّاهُ فَنَكِّلْ بِهِ‌

بنا بر این در مسأله ی حمایت از صغیر یتیم هم جاری می شود و در حکومت اسلامی نیز لا ضرر به شکل گسترده جاری می شود.

 مشکلات معیشتی سرچشمه اغتشاشات

مسئولین باید واقعیات را تلخ و شیرین بیان کنند و برای اغتشاشات توجیه نیاورند و بپذیرند مسائل معیشتی سرچشمه اغتشاشات بوده است .

برخورد صحیح مومنین با یکدیگر

پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در حدیثی می فرماید: ألا أخبركم بمن يحرم عليه النّار غدا؟ على كلّ هيّن ليّن قريب سهل.

کسی که دارای چهار صفت باشد آتش جهنم بر او حرام است

انسانی که سخت گیر نباشد، آسان بگیرد، با مردم نزدیک باشد و با سهولت کارها را انجام دهد.

بسیاری از مشکلاتی که در جامعه ایجاد می شود مربوط به سخت گیری هاست. در دستورات اسلام آمده است که اگر کسی در معامله ای پشیمان شد و خوستار اقاله کند از او قبول کنند. این گونه نباشد که بگویند: جنس فروخته شده پس گرفته نخواهد شد.

یا مثلا کسی بدهکار است و به خاطر تهیه ی جهیزیه و بیماری و مانند آن گرفتار شده است و نمی تواند دین خود را پرداخت کند. انسان خوب است که با او مماشات کند و زمان وصول دین را به تأخیر بیندازد.

یا مثلا کسی سفارش کرده که در منزل غذایی تهیه شود ولی آن غذا تهیه نشده است که نباید عصبانیت به خرج داد. در محیط خانه نه زن باید به شوهر سخت بگیرد و نه شوهر به زن و نه فرزندان به یکدگر.

این گونه نباشد که اگر کسی از سفر آمد و همسایه اش به دیدن او نیامد او هم تلافی کند و اگر همسایه اش از سفر آمد به دیدن او نرود.

بسیاری از مشکلات اجتماعی با همین آسان گیری حل می شود. البته انسان باید در امورات خود نظم داشته باشد و بدهی های خود را سر وقت بدهد ولی اگر مشکلی برایش پیش آمد طرف مقابل نباید سخت بگیرد.

جالب اینکه این روایات و امثال آن طرز زندگی در دنیا را برای ما روشن می کند و این گونه نیست که روایات فقط به جنبه ی آخرت پرداخته باشند.

اطباء تصریح می کنند که بیشترین امراض بر اثر استرس ها پدید می آید. این استرس ها در سایه ی سخت گیری ها به وجود می آید. بنا بر این اگر افراد آسان بگیرند از استرس رهایی می یابند