روزهای آخر ماه رمضان مردم در انتظار عید سعید فطر هستن ولی تا وقتی که ثابت نشه ماه شوال وارد شده نمیشه عید فطر رو اعلام کرد.

از چند طریق میشه مطمئن شد ماه رمضان به پایان رسیده

اول اینکه کسی خودش ماه شوال رو با چشم ببینه. البته دیدن با دوربین یا تلسکوپ کافی نیست.

دوم اینکه عده ای شهادت بدن که ماه رویت شده و از گفته اونها اطمینان حاصل بشه که ماه رویت شده. مثلا اگه کسی با اعلام صدا و سیما اطمینان به اول ماه پیدا کنه، می تونه روزه نگیره.

سوم اینکه دو نفر عادل شهادت بدن که ماه شوال رو دیدن. البته اگه این دو نفر صفات متفاوتی از رویت ماه بگن مثلا مکان متفاوتی برای ماه بگن، یا اینکه دلایلی که ارائه می کنن نشانه اشتباه بودن ادعای رویت ماه باشه، نمیشه اول ماه رو ثابت کرد.

چهارم اینکه 30 روز کامل از ماه رمضان بگذره، که در اینصورت نیازی به رویت ماه نیست. البته به شرط اینکه اول ماه رمضان به درستی اثبات شده باشه،

و در آخر: برای حاکم شرع که یه مجتهد عادله ثابت بشه که ماه رویت شده و حکم کنه که ماه شوال وارد شده، لذا بر همه واجبه که از اون پیروی کنن مگه اینکه کسی مطمئن باشه حاکم داره اشتباه میکنه.

البته در همه این موارد اگه بعدا معلوم بشه که به اشتباه عید فطر اعلام شده، باید روزه را قضا کرد اما کفاره نداره.

چند نکته:

1. به صورت کلی اگه کسی با عذر شرعی روزشو افطار کرد بنابر احتیاط واجب باید تا مغرب از مبطِلات روزه اجتناب کنه مگه کسانی که بر اثر سفر یا حیض یا بیماری روزشونو افطار کردن که این افراد مستحبه که تا مغرب از خوردن و آشامیدن اجتناب کنن.
2. خوردن سحری و افطاری واجب نیست و کسی نمی تونه به بهانه اینکه سحری نخورده روزشو افطار کنه مگه اینکه ازشدت ضعف نتونه روزشو ادامه بده یا ترس بیماری داشته باشه. البته اگه کسی بدونه این اتفاق براش پیش میاد واجبه که سحری بخوره ولی به هر حال اگه سحری نخوره و مجبور بشه روزشو باز کنه کفاره ای به ذمش نخواهد بود.
3. انجام کارهای حرامی که روزه رو باطل نمی کنه مثل دروغ یا غیبت یا گوش دادن به موسیقی های لهوی یا دوستی با نامحرم و یا صحبت کردن به نا محرم فراتر از حد متعارف که مفسده به همراه داره سبب ابطال روزه نمی شه ولی باعث کم شدن ثواب روزه و کم شدن اثرات معنوی اون میشه و لازمه که مومن سریعا توبه کنه.
4. اگه کسی نمازش قضا بشه مشکلی برای روزَش به وجود نمیاد ولی باید سعی کرد که نماز قضا نشه و اگه أحیاناً نماز قضا شد بنابر احتیاط واجب باید تا قبل از نماز بعدی اون رو قضا کنه.
5. روزه تعریف خودش رو داره و روزه سکوت یا روزه کله گنجشکی در اسلام مشروع نیست البته والدین می تونن برای بچه های نابالغ خود برنامه ای در سه وعده تنظیم می کنند تا تمرینی برای روزه زمان بلوغ باشه.
6. اگه کسی بدون عذر شرعی روزه نمی گیره باید به حکم نهی از منکر و با لحنی مناسب بهش تذکر داد. و براساس همین حکم نباید براش غذا تهیه کرد حتی اگه اون فرد روز خوار کارگر خونه هم باشه نمیشه براش غذا مهیا کرد ولی میشه در عوض غذا کمی حقوقش رو افزایش داد. مگه اینکه شرایطی پیش بیاد که کسی مجبور بشه در ایام ماه مبارک رمضان غذا فراهم کنه که در اینصورت مسئولیتی به گردنش نخواهد بود.

درسته که یکی از فروع دین روزه ست و توصیه های زیادی برای روزه در روایات داریم ولی بعضی از اوقات، روزه گرفتن حرامه. مثلا:

1. عیدین یعنی عید سعید فطر و عید سعید قربان
2. روزه بانوان وقتی که حقی از شوهرانشون ضایع بشه و شوهر راضی نباشه. حتی اگه حقی هم از شوهر ضایع نشه بنابر احتیاط واجب باید با اجازه شوهر باشه
3. روزه مستحبی فرزند اگه سبب اذیت پدر و مادر بشه جایز نیست اما لازم نیست فرزند برای روزه از پدر و مادرش اجازه بگیره
4. روزه کسی که روزه براش ضرر داره. در این شرایط اگه روزه هم بگیره باطله و باید بعدا دوباره قضا کنه. حتی اگه فکر می کرده که روزه براش ضرر نداره و بعد از افطار متوجه بشه که روزه براش مضر بوده مستحبه که روزه رو قضا کنه
5. کسی که احتمال زیادی بده که روزه براش ضرر داره. چه خودش احتمال بده چه پزشک معتمد تشخیص بده
6. روزه یوم الشکی که به نیت روز اول ماه رمضان گرفته بشه. این روزه هم باطله و هم حرام. مگه اینکه به نیت روزه ماه شعبان گرفته بشه

برای 6 گروه روزه گرفتن ممکن نیست ولی مستحبه که از مبطِلات روزه اجتناب کنن:

1. مسافری که در سفر روزه خودشو باز کرده و قبل از ظهر به وطن یا جایی که می خواد 10 روز اقامت کنه برسه
2. مسافری که بعد از ظهر به وطنش یا محل اقامت 10 روزه برسه
3. بیماری که قبل از ظهر بهبود پیدا کرده ولی کارهایی که روزه رو باطل کرده انجام داده
4. بیماری که بعد از ظهر بهبود پیدا کنه حتی اگه مبطِلات روزه هم انجام نداده باشه
5. بانویی که در بین روز از حیض یا نفاس پاک بشه
6. غیر مسلمانی که بعد از ظهر ماه رمضان مسلمان بشه ولی اگه قبل از ظهر مسلمان بشه و مبطِلات روزه رو انجام نداده بنابر احتیاط واجب باید روزه بگیره

در چند جا روزه گرفتن مکروهه، مثل:

1. روزه در عاشورای حسینی که دهم ماه محرم الحرامه
2. روزه در روزی که معلوم نیست روز عید قربانه یا روز عرفه
3. روزه مهمان بدون اجازه میزبان

ولی روزه تمام روزهای سال به جز روزه های حرام و مکروه، مستحبه، ولی روزه بعضی از روز ها تاکید بیشتری شده مثل:

1. پنج شنبه اول و آخر ماه قمری و اولین چهارشنبه بعد از روز دهم هر ماه قمری. حتی اگه کسی این روز ها روزه نگرفت مستحبه که  قضا کنه
2. سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم هر ماه قمری
3. تمام ماه رجب و شعبان - البته اگه کسی در توانش نیست هر مقدار که می تونه روزه بگیره
4. روز بیست و چهارم ذی حجه و بیست و نهم ذیقعده
5. روز اول ذیحجه تا روز نهم به شرط اینکه روز نهم ذیحجه که روز عرفه هست ضعف باعث نشه که دعای عرفه رو از دست بده که در اینصورت روزه روز نهم مکروهه
6. عید سعید غدیر یا هیجدهم ذی حجه
7. روز اول و سوم و هفتم محرم الحرام
8. روز تولد نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله وسلّم که 17 ربیع الاول
9. روز مبعث نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله وسلّم که 27 رجبه و
10. روز عید نوروز

کسی که روزه مستحبی می گیره لازم نیست روزشو تا آخر ادامه بده و هر موقع دوست داشت می تونه افطار کنه حتی اگه مومنی انسان رو دعوت به افطار روزه مستحبی کنه، بهتره که انسان روزه دار دعوت برادر مومنشو اجابت کنه و روزشو افطار کنه که در اینصورت ثواب روزه رو هم می بره. البته به شرط اینکه دعوت به افطار از روی تعارف نبوده باشه و دعوت جدی بوده باشه

نمیشه یک روز رو به عنوان عید برای کلیه بلاد مسلمین اعلام کرد چون که عید برای هر شهر تابع رویت ماه در خود شهره. البته اگه ماه در یه شهر رویت بشه برای شهر های نزدیک و شهر های دوردستی که هم افق هستن یعنی فاصله زیادی با هم ندارن، هم اول ماه ثابت میشه. مثلا در ایران افق همه شهرها یکسان نیست ولی تقریبا کل ایران قریب الافق هستن و اگه در شهرهای مرکزی ماه رویت بشه در بقیه شهر ها هم ماه ثابت میشه.

کسانی هم که در کشورهای حاشیه خلیج فارس زندگی می کنن می تونن به اعلام اول ماه ایران استناد کنن ولی ساکنین کشور های غربی یا شرقی، باید طبق نظر منجمین مورد اعتمادی که به گفته اون ها به به یقین می رسن عمل کنن. حتی کشورهای همسایه مثل افغانستان هم نمی تونن به اعلام اول ماه ایران استناد کنن مگه اینکه هم افق یا قریب الافق باشن مثلا نیم درجه تفاوت داشته باشن

از بلند بودن ماه و دیر غروب کردن ماه نمیشه اثبات کرد که شب قبل شب اول ماه شوال بوده. همچنین محاسبات نجومی دقیق و تقویم ها اول ماه رو ثابت نمیکنن مگه اینکه از گفته اون ها یقین حاصل بشه که ماه رویت میشه.

ولی البته امروزه با توجه به ابرازهای دقیق منجمین، اگه همه منجمان به مسئله رویت ماه اتفاق نظر داشته باشن به سختی میشه با نظرشون مخالفت کرد مگه اینکه عده زیادی بر خلاف نظر اون ها نظر بدن.

اگه کسی در حال روزه داری کاملا به زیر آب بره، چه آب مطلق و گوارا مثل آب آشامیدنی و چه آب مضاف یا کثیف مثل آب های گلالود رودخانه ها- بنا بر احتیاط واجب روزش باطل میشه. حتی اگه بدنش هم بیرون از آب بمونه و فقط سرش به صورت کامل زیر آب بره باز بنابر احتیاط واجب روزش باطل میشه.

حتی در روزه های واجب معین، اگه روزه دار برای غسل سرش رو زیر آب ببره،  هم غسلش باطله و باید دوباره غسل کنه و هم روزش باطله و باید قضا کنه و علاوه بر قضا، کفاره هم بر ذمش خواهد بود.

همچنین اگه روزه داری ببینه مسلمانی در حال غرق شدنه و برای نجات اون فرد، به زیر آب بره، باز روزش باطل میشه. البته نجات اون فرد واجبه حتی اگه باعث باطل شدن روزش بشه ولی بعدا باید روزه رو قضا کنه.

اما اگه کسی سهوا سرش زیر آب بره مثل وقتی که کسی ناخاسته داخل آب بیفته یا اینکه کسی فراموش کنه که روزه ست  و سرش رو زیر آب ببره، روزش صحیحه. ولی به محض اینکه متوجه روزه بشه بنابر احتیاط واجب باید سرش رو از آب بیرون بیاره.

البته فرو بردن بدن در آب مشکلی نداره برای همین غواص ها در حال روزه داری می تونن غواصی کنن بشرط اینکه سرشون توی کلاهک غواصی پوشونده بشه. همچنین اگه کسی بخشی از سرش رو زیر آب ببره و بخشی از سرش بیرون آب بمونه باز مشکلی نداره. یا اگه نیمی از سرش رو زیر آب ببره و مرتبه بعد نیمی دیگه از سرش رو زیر آب ببره باز روزش باطل نمیشه. اما باید مواظب بود، موی سر حکم قسمتی از سر رو نداره. یعنی اگه کسی سرش رو زیر آب ببره و فقط موی سرش بیرون آب بمونه روزش اشکال داره.

یکی از مبطلات روزه اینه که روزه دار عمدا کاری بکنه که منجر به استفراغ بشه که در اینصورت علاوه بر قضا کفاره هم بر ذمه خواهد بود. حتی اگه کسی قصد داره روزه بگیره و بدونه خوردن یک ماده غذایی سبب میشه که در روز دچار استفراغ بشه احتیاط مستحب اینه که از خوردن اون ماده اجتناب کنه و اگه اون ماده رو خورد و در حال روزه داری دچار استفراغ شد روزش باطل میشه.

در مواردی هم که برای نجات از مسمومیت و درمان بیماری و از روی ناچاری، لازمه که روزه دار استفراغ کنه، روزش باطل می شه ولی در این مورد کفاره ای بر عهده ش نیست و فقط باید روزه رو قضا کنه .اما اگه استفراغ یا قی کردن بدون اختیار باشه و یا عمدی ولی از روی فراموشی باشه روزه باطل نمیشه و اشکالی نداره.

علاوه بر 5 مورد ذکر شده از مبطلات روزه، جماع، استمناء، بقاء بر جنابت و اماله کردن هم از مبطلات روزه هستن که می تونید برای آشنایی بیشتر با احکام مرتبط با این موضوع ها به رساله توضیح المسائل یا به سایت موسسه تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی مکارم شیرازی مراجعه کنید

چند نکته: 1. همه موارد 9 گانه ی مبطلات روزه، اگه از روی فراموشی یا سهوا انجام بشه مبطل روزه نیست و فقط در مسئله بقاء بر جنابت یک استئنا وجود داره که اگه شخصی در حال جنابت بخوابه و تا اذان صبح غسل نكنه و یا اینکه تا اذان صبح فراموش کنه که غسل کنه، روزش اشكال پیدا میکنه.

2. اگه انجام مبطلات به اجبار یا زور باشه مثلا اگه به زور سر روزه دار رو به زیر آب ببرن روزش باطل نمیشه. ولی اگه روزه دار رو مجبور کنن خودش روزشو افطار کنه مثلا کسی روزه دار رو تهدید کنه که اگه غذا نخوره ضرر جانی یا مالی بهش وارد می کنه. در اینصورت روزه دار میتونه غذا بخوره ولی روزش باطل میشه وفقط باید بعدا روزشو قضا کنه.

3. در مواردی هم که روزه دار سهوا یکی از مبطلات روزه رو انجام بده ولی به خیال اینکه روزش باطل شده مجددا اون عمل رو انجام بده بنا بر احتیاط واجب باید تا وقت افطار از مبطلات روزه اجتناب کنه و بعدا هم، قضای روزه رو بجا بیاره؛ ولی کفاره بر ذمش نخواهد بود.

وقتی کسی روزه می گیره بسته به اینکه روزه رو به چه نیتی گرفته و یا اینکه الآن چه زمانی از روزه، باطل کردن روزه میتونه جایز یا حرام باشه .مثلا در روزه های مستحبی هر موقع از روز میشه روزه رو افطار کرد ولی در روزه های واجب غیر معین فقط تا ظهر فرصت افطار روزه هست و  بنابر احتیاط واجب افطار روزه بعد از ظهر جایز نیست .

همچنین در مورد روزه قضای ماه رمضان هم به شرط اینکه بعدا فرصت برای گرفتن روزه قضا باشه تا قبل از ظهر می شه روزه رو باطل کرد ولی اگه بعد از ظهر روزه باطل بشه هم حرامه و هم باید کفاره پرداخت بشه که شامل اطعام 10 فقیر به یک مد طعام و یا برای کسانی که توانایی مالی ندارن، گرفتن 3 روز روزه کفارست.

اما در مورد روزه های واجب معین، از بعد از اذان صبح، انجام مبطلات روزه جایز نیست و اگه کسی با علم به اینکه افطار روزه حرامه، عمداً مبطلات روزه رو مرتکب بشه، علاوه برقضا، باید به حکم کفاره هم عمل کنه.

حتی اگه مسلمانی به استناد سخن فرد غیر قابل اعتمادی که گفته آفتاب غروب کرده، روزشو افطار کنه بعد بفهمه اون موقع هنوز آفتاب غروب نکرده، هم باید روزشو قضا کنه و هم به کفاره عمل کنه

در 4 مورد ابطال عمدی روزه کفاره نداره:

1. اگه کسی عمداً روزشو باطل کنه بعد در همون روز عذری مثل حیض یا بیماری براش به وجود بیاد فقط باید روزه رو قضا کنه و کفاره بر اون واجب نیست
2. اگه کسی یقین پیدا کنه که روز اول ماه رمضانه و عمدا روزه نگیره یا روزشو باطل کنه بعد معلوم بشه که اون روز، روز آخر ماه شعبان بوده، کفاره و قضا نداره
3. اگه کسی شک کنه که آخر ماه رمضانه یا عید فطر و عمدا روزه نگیره  یا روزشو باطل کنه ولی بعد متوجه بشه که اون روز روز عید فطر بوده کفاره وقضا نداره
4. به صورت کلی اگه انجام مبطلات بخاطر ندانستن مسئله شرعی باشه کفاره نداره ولی روزه رو باطل می کنه و باید قضا بشه.

اگه کسی خدای ناکرده با فعل حرام در ماه رمضان روزشو افطار کنه یعنی مثلا با خوردن شراب روزش باطل بشه و این کار رو با علم، عمدا و با توجه انجام بده هم روزش باطل میشه و  هم قضا داره و هم بنا بر احتیاط واجب کفاره جمع داره. حتی اگه کسی ندونه که این کار حکم کفاره جمع داره باز حکم کفاره جمع به ذمش خواهد بود. اما اگه کسی ندونه که یک عمل حرام، روزه رو باطل می کنه، مثلا ندونه که دروغ بستن به خدا روزه رو باطل میکنه و احیانا مرتکب بشه، روزش باطله و باید قضا کنه ولی کفاره به ذمش نخواهد بود. همچنین اگه در روزه های واجب غیر ماه رمضان مثل روزه قضا یا روزه مستحبی پیش از ظهر روزه با فعل حرام افطار بشه، با اینکه کار حرامی انجام شده و روزه باطل شده ولی کفاره نخواهد داشت.

اما اگه فعل حرام بعد از ظهر انجام بشه علاوه بر باطل شدن باید به حکم کفاره هم عمل کنه یعنی یا باید 10 فقیر رو سیر کنه و یا اگه نمیتونه روزه بگیره 3 روز روزه بگیره و بهتره که این 3 روز هم پشت سر هم روزه گرفته بشه. اگه کسی هم در حال روزه کفاره مرتکب فعل حرامی بشه که روزش باطل بشه باید روزه های کفاره رو تکمیل کنه و علاوه بر اون بنا بر احتیاط واجب کفاره اطعام 10 مسکین رو انجام بده.

اگه روزه دار، در طول یه روزه، چند بار مبطلات مختلف رو انجام بده، مثلا هم غذا میل کنه و بعدا زیر آب بره، همون یه کفاره عمد کفایت می کنه. همچنین اگه روزه با یک فعل حرام باطل بشه، و بعد از اون هر مبطل حرام یا حلالی هر چند بار اتفاق بیفته همون یک بار کفاره جمع کفایت می کنه ولی اگه روزه با یک مبطل حلال مثل آب، افطار بشه و بعد از اون دوباره ولی با یه مبطل حرام مثل شراب روزه افطار بشه بنابر احتیاط واجب دو کفاره بر ذمه خواهد بود.

هر موقع که کسی بخاد به کفاره روزه عمل کنه باید نیت کنه و اگه نیت نکنه باید دوباره کفاره رو انجام بده. برای همین انواع کفاره رو با هم بررسی می کنیم:

1. کفاره عذر: در شرایطی که مسلمانی به واسطه یه عذر مثل بیماری نتونه ماه رمضان روزه بگیره و عذر او  تا رمضان سال بعد ادامه داشته باشد باید کفاره ی عذر بپردازه، البته اگر بدونه تا ماه رمضان سال بعد ادامه داره می تواند بلافاصله بعد از ماه رمضان کفاره را پرداخت کنه.

2. کفاره تأخیر: در شرایطی که مسلمانی به واسطه یه عذر مثل بیماری نتونه ماه رمضان روزه بگیره باید تا قبل از ماه رمضان سال بعد روزه رو قضا کنه ولی اگه عذرش برطرف شده باشه ولی روزه رو تا قبل از ماه رمضان سال بعد عمدا قضا نکرده، باید علاوه بر اینکه روزه رو قضا می کنه به کفاره تاخیرهم عمل کنه که به عبارتست از یک مد طعام به ازای هر روز روزه. اما تاخیر چند ساله قضای روزه باعث افزایش کفاره نمیشه. یعنی اگه کسی از چندین سال پیش روزه قضایی به ذمه داشته باشه، کفاره هر روزه همون یک مد طعامه که باید بپردازه

3. کفاره عمد: اگه روزداری یکی از مبطلات روزه رو عمدا انجام بده باید به حکم کفاره عمد عمل کنه. برای انجام کفاره عمد بین دو راه مخیره. یا شصت فقیر رو هر کدام با یک مد طعام یعنی 750 گرم نان سیر کنه یا اینکه 60 روز روزه بگیره. البته بنابر احتیاط واجب باید 31 روز از 60 روز رو پی در پی روزه بگیره. اگه احیانا یک روزه در بین این 31 روز عمدا ادا نشه باید از اول روزه ها گرفته بشه مگه اینکه به واسطه یه عذر مثل عادت ماهیانه ناچاراً موالات روزه به هم بخوره که در اینصورت میشه بعد از رفع مانع، روزه های کفاره رو ادامه داد.

البته هر کس می تونه یکی از دو روش کفاره رو انتخاب کنه ولی نمیشه اونها رو با هم ترکیب کرد مثلا نمیشه 30 فقیر رو اطعام کرد و 30 روز روزه کفاره گرفت. ولی اگه کسی اول نیت کرده که 60 روز روزه بگیره ولی بعدا بخاد به جاش 60 فقیر رو اطعام کنه، اگه هنوز 31 روز روزه اولیه کفاره رو نگرفته میتونه روزه اون روز رو تکمیل کنه و بعد 60 فقر رو اطعام کنه ولی اگه 31 روز کامل گرفته شده دیگه امکان تغییر کفاره وجود نداره و باید بقیه روزه های کفاره رو بگیره.

4. کفاره جمع: اگه روزه داری با عمل حرامی روزه خودشو باطل کنه بنابر احتیاط واجب باید به کفاره جمع عمل کنه یعنی هم دو ماه روزه بگیره و هم شصت فقیر رو سیر کنه. البته لازم نیست که هر کدام از این 3 کفاره، فورا انجام بشه ولی نباید انقدر به تاخیر بیفته که از نظر بقیه به نظر برسه که داره در انجام کفاره، کوتاهی میشه ولی اگه چند سال هم از کفاره بگذره، چیزی به کفاره اضافه نمیشه. فقط کسی که کفاره 60 روز روزه رو انتخاب می کنه بنابر احتیاط واجب اگه بتونه باید تا قبل از ماه رمضان بعدی انجام بده.

اگه برای کسی کفاره واجب بشه ولی براش مقدور نیست که به کل دستور کفاره عمل کنه، کفاره ازش ساقط نمیشه. مثلا در کفاره عمد اگه کسی توانایی انجام 60 روز روزه یا اطعام 60 فقیر رو نداشته باشه باید به این دستور العمل عمل کنه:

1. هر تعداد فقیر که در توانش هست رو اطعام کنه 2. اگه امکان اطعام فقیر نداره باید 18 روز روزه بگیره ولی در این مورد لازم نیست که 18 روزه ی پی در پی باشه 3. اگه نمیتونه 18 روز روزه بگیره هر تعداد که می تونه روزه بگیره 4. ولی اگه نمیتونه روزه هم بگیره باید استغفار کنه ولی لازم نیست استغفار رو به زبان بیاره. که در اینصورت حتی اگه بعدا هم قدرت پیدا کرد که به کفاره عمل کنه دیگه واجب نیست به کفاره عمل کنه

اما اگه به کسی کفاره جمع واجب بشه و امکان 60 روز روزه گرفتن و اطعام 60 فقیر نداشته باشه، باید به هر تعداد که می تونه روزه بگیره و به هر تعداد فقیری که می تونه طعام بده.

البته اگه کسی توانایی انجام کفاره نداشته باشه، لازم نیست کس دیگه ای به جای اون انجام بده و کفاره هرکس فقط بر عهده خودشه. مثلا اگه کفاره به یک بانو واجب بشه، شوهر این بانو موظف نیست که کفاره خانمش رو پرداخت کنه و خانم هر وقت توانایی پیدا کرد باید به کفاره عمل کنه. و یا اگه کفاره به والدین واجب باشه فرزندان در قبال کفاره مسئولیتی ندارن و حتی از اصل مال والدین فوت شده هم نمیشه کفاره رو پرداخت کرد مگر بارضایت ورثه کبیر و از سهم اونها و یا اینکه والدین وصیت کرده باشن که از ثلث اموالشون در این جهت پرداخت بشه

آموزش احکام. مبطلات روزه. قسمت چهارم

همینطور که خوردن و آشامیدن باعث ابطال روزه میشه فرودادن گرد و غبار غلیظی که به حلق رسیده و تبدیل به گل شده هم روزه رو باطل میکنه

برای همین کسانی مثل زحمتکشان شهرداری که در معرض گرد و غبار هستن باید مراقب باشن که روزشون باطل نشه

به طور کلی اگه روزه دار میخاد به جایی بره که احتمال میده غبار یا دود به حلقش برسه باید احتیاط کنه و به اون مکان نره مگه اینه مطمئن باشه غباری به حلقش نمیرسه

یا فراموش کنه که روزس یا اینکه فراموش نکرده ولی در عین مراقبت و اطمینان، بی اختیار و یکباره غباری به حلقش برسه که در اینصورت روزش باطل نمیشه

فرقی نمیکنه چه نوع غباری وارد حلق بشه. همه غبارها چه غبار چیزهایی مثل خاک  که خوردن اون حرامه وچه غبار چیزهایی مثل آرد که خوردن اون حلاله مبطل روزه هستن.

حتی دودها هم سبب ابطال روزه میشن. مثلا استعمال دخانیات علاوه بر اونکه حرامه بنابراحتیاط واحب دودش روزه رو باطل میکنه واگه روزه داری از دخانیات استفاده کنه هم باید روزه رو قضا کنه و هم به کفاره عمد عمل کنه

بخور دادن با بخار غلیظ هم مبطل روزس حتی بخور با بخار غیر غلیظ هم بنابر احتیاط واجب روزه رو باطل میکنه

ولی دوش گرفتن ایرادی نداره حتی اگه فضای حمام رو بخار گرفته باشه و بخار حمام عمدا استنشاق بشه باز اشکالی در روزه به وجود نمیاد.اما اگه دوش گرفتن باعث ضعف روزه دار بشه کراهت داره

کسانی هم که احتیاج به استفاده از اسپری آسم دارن نگران نباشن چون اسپری آسم فقط نوعی گازه و مبطل روزه نیست

خوشبخو کننده های دهان هم اگه مثل اسپری های آسم فقط به صورت هوا وارد دهان بشه روزه رو باطل نمیکنه و به تبع اون طبیعتا استفاده از عطر و بوی خوش هم برای روزه داران اشکالی نداره اما بوییدن گیاهان معطر در حال روزه مکروهه